Chạy dọc con đường về núi Túy Vân qua những từ đường nhà thờ họ đồ sộ, những ngôi mộ hoành tráng trong “thành phố ma”, du khách sẽ được trở lại với khung cảnh tuổi thơ ngày xưa: hàng dương xanh rợp mát như muốn ôm con đường vào lòng, đồng lúa vàng ươm du dương theo gió hay những chú bé đen nhẻm đang bì bõm dưới con kênh cạn nước để tát cá, bắt ếch. Những ký ức đó sẽ túc tắc theo bạn cho đến khi bảng báo quốc lộ 49 kết thúc để bạn dừng lại nhìn lên: trên kia là núi Túy Vân với ngôi chùa Thánh Duyên cổ kính.
Ngôi chùa cổ tọa là trên núi Túy Vân thuộc xã Vinh Hiền, huyện Phú Lộc, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 50 km về phía Đông Nam. Chùa do chúa Nguyễn Phúc Chu dựng vào khoảng cuối thế kỷ 17. Năm 1825, vua Minh Mạng cho trùng tu lại chùa Thánh Duyên và đổi tên núi thành Thúy Hoa. Sau đó vua Tự Đức đặt lại thành tên Túy Vân. Chùa Thánh Duyên đã được vua Thiệu Trị xếp vào hàng thứ 9 trên 20 thắng tích của đất Thần Kinh ngày xưa. Bia đá đã được người dân nơi đây tạc “ Túy Vân Sơn” vẫn còn đứng sừng sững trên khối đá nhô lên trước cổng chùa.
Kết cấu chùa Thánh Duyên gồm có chùa chính ba gian hai chái, cao rộng thoáng đãng ở dưới chân núi. Phía sau, ở lưng chừng núi là ngôi Đại Từ các (gác Đại Từ) cũng ba gian rộng rãi có nghị môn và la thành riêng. Trên đỉnh núi là bảo tháp Điều Ngự ba tầng cao khoảng 12 mét mà muốn lên trên này, bạn phải leo lên những cầu thang gỗ dựng đứng cũ kỹ.
Chùa chính được xây dựng trên một khoảng sân rộng lớn có la thành bao bọc, phía trước là tam quan có cổ lầu, phía sau là nghi môn thông với Đại Từ các. Nơi đây có ba án thờ và hai án tòng sự. Án chính thờ Phật Tam Thế, có phối thờ tượng Quan Âm và tượng 18 vị la hán, phía ngoài Tôn Trí long vị vua Minh Mạng, chạm nổi trên kim loại đề “Đương kim Minh Mạng Hoàng Đế vạn thọ vô cương” để ghi nhớ công đức của vị vua uyên bác này. Án tiền thờ Phật Di Lặc, Quan Âm và Thị Giả. Hai án tử hữu tòng sự thiết trí tượng thập điện Minh Vương, thập bát La Hán, Bồ Đề Đạt Ma, Bồ Tát Địa Tạng. Đặc biệt tượng 18 vị La Hán đều bằng đồng cỡ lớn như người thật với những nét điêu khắc tuyệt vời thể hiện nghệ thuật đúc tượng vào thế kỷ XIX.
Lần theo 58 bậc đá vuông vức dọc con đường mòn, bạn sẽ đến với Tháp Điều Ngự có hình khối tứ giác ba tầng, mái hình chóp. Tầng trên thờ Trung Thiên Điều Ngự Thích Ca Mâu Ni Văn Phật và Tây Thiên Cực Lạc Pháp Vương. Tầng giữa thờ Nhân Gian Điều Ngự Minh Sát Sum Nghiêm Diêm La Chủ Tể. Họ đều là những danh hiệu tôn xưng của Đức Phật. Tuy nhiên ngày nay chỉ còn lại những bệ thờ với những mảng tường loang lỗ theo thời gian… Bên kia đỉnh núi còn có một chùa một lầu ở núi Linh Thái, chùa gọi là chùa Trấn Hải, lầu gọi là lầu Vọng Hải có thể nhìn ngắm toàn cảnh không gian bên dưới là làng mạc, đầm phá, núi non, biển cả Thừa Thiên. Nếu tìm một nơi để có thể nhìn thấy toàn cảnh của chùa Thánh Duyên, núi Túy Vân hay núi Linh Thái và toàn vùng đầm phá, cửa biển Tư Hiền thì không nơi đâu bằng đứng trên vọng Hải đài của đỉnh Bạch Mã.
Đứng trên bảo tháp, hít thật sâu luồng không khí trong lành căng đầy buồng phổi rồi phóng hết tầm mắt nhìn vượt qua đầm phá Cầu Hai – Đá Bạc bao la, bạn sẽ thấy được xa xa dãy Bạch Mã hùng vĩ đang ẩn hiện. Để rồi bạn sẽ cảm nhận được một phần nào đó một sự thanh tịnh của ngôi chùa trầm mặc trên đỉnh núi Túy Vân tựa chốn bồng lai này.
(Nguồn: Website mientrung.com)
