Trong những năm qua, cùng với các cấp, các ngành trong tỉnh, ngành Văn hoá,Thể thao và Du lịch (VHTTDL) đã nỗ lực thực hiện tốt công tác bảo tồn giá trị văn hoá các dân tộc. Đặc biệt là việc thực hiện đề án "Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hoá các dân tộc Lào Cai" giai đoạn 2006 - 2010 mang lại hiệu quả thiết thực. Thông qua đó, phát huy tiềm năng, truyền thống dân tộc, làm chuyển biến nhận thức của nhân dân, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xoá đói, giảm nghèo, phát triển bền vững.
Đối với vùng đô thị, tạo ra sản phẩm du lịch mới, hấp dẫn, góp phần thúc đẩy du lịch phát triển trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Ở vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, các di sản văn hoá có giá trị được bảo tồn, phát huy. Đặc biệt, Lào Cai triển khai thành công dự án tổng kiểm kê và bảo tồn di sản sách cổ người Dao lớn nhất từ trước đến nay. Hiện, đã sưu tầm, thống kê trên 11.000 cuốn sách cổ ở 466 làng người Dao, mở 10 lớp dạy chữ Dao cho hàng trăm thanh niên thuộc 3 nhóm Dao (Dao đỏ, Dao họ, Dao tuyển). Hiệu quả của mô hình thí điểm là đã có 28 lớp do các nghệ nhân dân gian tự mở để truyền dạy. Từ nguồn sưu tầm, dịch thuật trên 200 cuốn sách cổ có nội dung quan trọng, được ngành VHTTDL tiến hành biên soạn thành 5 cuốn sách gồm: "Truyện thơ người Dao", "Thơ ca người Dao", "Những bài ca giáo lý", "Thơ ca tôn giáo tín ngưỡng người Dao" và "Thơ ca đám cưới người Dao" bằng song ngữ (chữ Quốc ngữ và chữ Dao) với gần 3.000 trang.
Bên cạnh công tác bảo tồn, việc xây dựng các nhà văn hoá cộng đồng tại các thôn, bản được chú trọng. Hiện toàn tỉnh đã có 678 nhà văn hóa cộng đồng được xây dựng từ nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước và sự đóng góp của nhân dân, lập hồ sơ khoa học 38 làng tiêu biểu của 13 dân tộc với 25 nhóm, ngành, khảo sát phong tục tập quán 15 nhóm, ngành với trên 100 phong tục tập quán khác nhau, bảo tồn, khôi phục dưới dạng băng hình, ảnh kỹ thuật số hàng chục lễ hội tiêu biểu. Phục dựng các nghề thủ công như: rèn đúc, chạm khắc bạc, thêu - dệt thổ cẩm… sản phẩm từ các nghề truyền thống trở thành sản phẩm du lịch mới, mang lại nguồn lợi kinh tế cao cho người dân. Xây dựng hàng trăm đội văn nghệ, thể thao ở các thôn, bản, xây dựng 12 mô hình "Làng văn hoá du lịch sinh thái" với mục tiêu "Mỗi dân tộc, mỗi thôn, bản có một vài đặc sản mang dấu ấn tộc người", các sản phẩm như: cây - con, vật dụng truyền thống tại các làng văn hoá du lịch mang thương hiệu gắn với các di sản văn hoá đem lại giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với sản phẩm cùng loại. Mô hình làng văn hoá, các đội văn nghệ, thể thao hoạt động có hiệu quả, góp phần đáng kể giảm tỉ lệ hộ nghèo, đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện.
Đặc biệt là mô hình cải tạo phong tục tập quán lạc hậu của một số dân tộc vùng cao có nhiều chuyển biến tích cực. Đến nay, tình trạng tảo hôn, kết hôn không đăng ký, thách cưới cao, ăn uống dài ngày cơ bản được khắc phục. Các gia đình làm chuồng trại gia súc xa nhà, xây dựng công trình vệ sinh theo quy định; đường làng, ngõ xóm thường xuyên quét dọn sạch sẽ. Nhiều địa phương vận động nhân dân phát huy lợi thế tiềm năng du lịch và bản sắc văn hoá truyền thống, phát triển các dịch vụ nhà nghỉ, văn hoá ẩm thực, thổ cẩm… thu hút khách du lịch, góp phần tăng thu nhập, nâng cao đời sống người dân.
Nguồn: website báo Lào Cai
