Thành đổ, còn dấu tích nơi thụ hưởng
Thổ Nhĩ Kỳ có “lâu đài bông”, nghe tên đã gợi sự hiếu kỳ khi đến thành phố du lịch nổi tiếng Pamukkale. Xa xa, chúng tôi thấy xuất hiện một dãy đồi trắng xoá như tuyết phủ nằm giữa những dãy núi đá đen và đồi cây xanh. Qua cổng công viên quốc gia Pamukkale, cung đường tham quan của ban quản lý khu này buộc mọi người phải bước vào xem những tàn tích hàng ngàn năm trước, điều này thật hợp lý để thấy sự liên quan giữa xưa và nay, giữa thành cổ Hierapolis và “lâu đài bông”.
Hierapolis, một đô thị cổ toạ lạc trên đỉnh đồi Pamukkale, được xây dựng dưới thời vua Pergamon Eumenes II từ năm 190 trước Công nguyên, có rất nhiều đền thờ nên người dân thời ấy xem Hierapolis như “thành thánh”. Theo các nhà khảo cổ, đây từng là nơi trao đổi thương mại và giao lưu văn hoá, tôn giáo giữa La Mã, Do Thái và Kitô giáo và còn là nơi nghỉ dưỡng của hoàng gia và giới quý tộc từ thế kỷ thứ 2 sau Công nguyên. Người xưa đã phát hiện nước từ những suối khoáng nóng ngầm dưới chân thành Hierapolis chảy ra và những triền đồi có nước chảy tràn lên thì trắng xoá như bông vải. Họ cho rằng thần Heracles đã ban nước đó.
Hiện tượng này ngày nay được giải thích, Pamukkale thuộc vùng núi lửa nên đã trải qua những cơn động đất, đứt gãy. Tại các đới đứt gãy lớn, núi lửa phun lên làm biến chất đá vôi. Quá trình kiến tạo của tự nhiên đã tạo ra các suối ngầm, động bậc thang... hoặc cắt chéo nhau trải dài tới 2.700m trên dốc núi cao 160m, rộng 600m ở Pamukkale. Nước suối chảy theo thời gian làm trắng đá vôi trên từng động, lâu dần hình thành chuỗi các nhũ đá, thác nước và đổ xuống thung lũng, tất cả tạo thành một vùng trắng như bông, có tầng lớp như từng nấc thang mây lên chốn bồng lai.
Thành cổ Hierapolis sau những cơn địa chấn phá huỷ, chỉ còn vài dấu tích, trong đó khu phòng tắm, nơi nghỉ dưỡng của vua chúa và quý tộc, nhà hát còn khá nguyên vẹn. Và du khách có thể đắm mình nơi đây.
Vừa đón khách vừa bảo tồn di sản
Công viên quốc gia Pamukkale gồm thành cổ Hierapolis và “lâu đài bông” đã được Unesco công nhận là khu bảo tồn di sản thế giới từ năm 1988. Để bảo tồn tốt, nhiều nhà hàng, khách sạn xây dựng trong khu vực này trước kia đã được dời ra ngoài. Toàn bộ khu bảo tồn được sắp xếp lại cho phù hợp từng khu khách tham quan, tắm nước khoáng. Khoảng 17 suối nước khoáng nóng có nhiệt độ từ 35 – 100oC. Trước đây, suối có nhiều nước khoáng nóng nhưng nguồn nước này ngày càng ít đi, nên chính quyền địa phương đã xây dựng hệ thống giữ nước khoáng bơm cho “lâu đài bông” để nó không bị chuyển màu.
Dưới ánh nắng mặt trời, từng dòng nước mơn trớn trên “lâu đài bông” sáng lấp loáng. Ở những chỗ nước đổ dốc mạnh, dòng nước bào vào vách đá, nền đá thành những tấm hoa văn thật đẹp, có chỗ bồng bềnh như những tầng mây. Dòng nước khi tràn trên mặt phẳng thì mát lạnh, nhưng vào khe rãnh hay tụ thành hồ thì thật ấm, nên nhiều du khách tranh thủ ngâm chân, ngâm mình ngay trên lâu đài. Dấu tích thành cổ Hierapolis cho thấy từ thế kỷ thứ 2 người Roma đã xây dựng các spa tại các suối nước nóng để thư giãn. Hiện nay, du khách cũng rất thích thú khi ngâm mình trong những hồ nước khoáng lộ thiên tại công viên Pamukkale./.
