Lễ hội là dịp để mọi người trong gia đình và bạn bè tập trung nhau lại cùng tưởng nhớ tới những người đã khuất. Truyền thống, vui vẻ và lý thú là cảm giác mà bất cứ ai cũng sẽ khẳng định với bạn dù chỉ một lần tham dự vào ngày hội này.
 |
Lễ hội dành cho các linh hồn có sự khác nhau tương đối giữa các vùng trên đất nước Mêxicô, ở vùng cao Michoacan nó gọi với cái tên là Jimbanqua, ở San Luis Potosi, Hidalgo và ở phía Nam Oaxaca người ta lại gọi lễ hội với cái tên Xantolo. Tuy nhiên, phần lớn các vùng miền ở Mêxicô đều thống nhất gọi nó là ngày dành cho người chết
Nguồn gốc của lễ hội:
Theo các nhà nghiên cứu, lễ hội ngày của người chết có nguồn gốc từ những lễ hội trước đó của các bộ tộc như Olmec, Zapotec, Mixtec, Aztec, Maya, P’urhépecha và Totonac. Dấu tích khởi nguyên của lễ hội cũng đã cách đây khoảng 2500 đến 3000 năm. Trước khi có sự xuất hiện của người Tây Ban Nha, hình thức phổ biến của người dân nơi đây là việc sử dụng những chiếc đầu lâu như là một niềm tin và dấu hiệu cho cái chết và sự tái sinh.
Một trong những gốc tích của lễ hội được nhắc đến nhiều nhất đó là lễ hội của người Aztec dành cho nữ thần chết Mitecacihuatl diễn ra vào cùng thời điểm tương tự và kéo dài trong vòng một tháng.
Trước khi có sự hiện diện của người Tây Ban Nha, lễ hội này được tổ chức vào khoảng trung tuần tháng 7 và tháng 8. Nhưng sau đó, người Tây Ban Nha đã chuyển lễ hội sang ngày 2/11 để phù hợp ngày dành cho các linh hồn trong đạo Công giáo.
 |
Niềm tin
Người dân Mêxicô tin rằng chỉ có thể xác là tạm thời còn linh hồn là vĩnh cửu. Các linh hồn sau khi lìa khỏi thân xác sẽ tập trung ở Mictlan (một nơi lý tưởng để các linh hồn yên nghỉ). Ở nơi này, linh hồn yên nghỉ chờ đến ngày họ có thể trở về nhà thăm thân nhân của họ.
Phần lớn các vùng ở Mêxicô đều tiến hành lễ hội theo 2 ngày đầu của tháng 11. Theo tín ngưỡng cổ của người Mêxicô, ngày này là thời điểm các linh hồn chuyển giao sang một cuộc đời khác và cánh cổng giao tiếp giữa 2 cõi âm dương sẽ được mở ra. Sự giao tiếp này chỉ xảy ra duy nhất 1 lần trong năm.
 |
Lễ hội
Diễn ra vào 2 ngày 1-2/11 lễ hội là sự pha trộn của 2 ngày lễ lớn trong đạo Thiên chúa và phong tục bản địa của người Mêxicô. Bàn thờ cầu nguyện, Kẹo đầu lâu, hoa cúc vạn thọ, làm những thức ăn ngon cùng với việc thăm mộ là truyền thống từ lâu đời của người Mêxicô trong dịp lễ hội.
Ngày mồng một được gọi là Día de los Inocentes (ngày trẻ thơ) hay Día de los Angelitos ( ngày của thiên thần nhỏ) để cầu nguyện cho linh hồn trẻ em và người chưa trưởng thành. Ngày mồng 2 là dành cho những linh hồn người lớn và được gọi là Día de los Muertos hay Día de los Difuntos có nghĩa là ngày của người chết.
Tuy chỉ diễn ra trong 2 ngày những sự chuẩn bị và kế hoạch cho lễ hội được tiến hành trong suốt cả năm. Với người dân Mêxicô, lễ hội thực sự đã bắt đầu vào tuần thứ ba của tháng mười cùng với việc thu hoạch những bông cúc vạn thọ (Đây là loài hoa cúc có hơn 20 cánh hoa và được người dân Mêxicô gọi với cái tên là loài hoa của người chết). Người ta cũng cẩn thận lựa chọn ra những món đồ vật phù hợp nhất để dành cho người đã khuất và tiến hành dọn dẹp và trang hoàng lại nơi thờ cúng.
 |
Vào ngày 1/11, ở khắp nơi trên đất nước Mêxicô và đặc biệt là các đảo Janitzio và La Pacanda ở hồ Patzcuaro, buổi lễ chính thức bắt đầu với nghi lễ vọng hồn các thiên sứ nhỏ diễn ra tại nghĩa địa . Các bé gái sẽ vận chiếc áo dài bằng chất liệu sa tanh, chiếc váy sặc sỡ cùng với chiếc tất trắng và chiếc giày sáng bóng sẽ ở trung tâm của nghĩa địa. Những bậc cha mẹ cũng tham dự vào nghi lễ này bằng cách đứng từ xa quan sát con cái họ. Ở một số nơi lễ vọng hồn được thực hiện thâu đêm đến tận sáng ngày mồng 2. Cũng có nơi, lễ vọng hồn kết thúc ngay trong ngày.
Người Mêxicô tin rằng các linh hồn của người đã khuất sẽ được phép đến thăm người thân còn sống của họ trong ngày của người chết. Chính vì vậy, trong ngày này mọi người trong gia đình và bạn bè sẽ thường cùng nhau cùng nhau đi tảo mộ. Họ cùng nhau trang hoàng những ngôi mộ bằng những bông cúc vạn thọ mới hái, cùng nhau lập một bàn thờ các nhân và tiến hành cầu nguyện. Thông thường một mâm cỗ cúng gồm có đồ ăn thức uống, ảnh và những di vật của người đã khuất. Mọi người tin rằng đồ ăn thức uống, di vật cùng những lời cầu nguyện sẽ có thể gọi về linh hồn của người đã khuất.
Đồ cúng có sự khác nhau giữa người lớn và trẻ nhỏ, đồ chơi sẽ được mua cho những đứa trẻ xấu số qua đời còn rượu tequila, mezcal… được mua dành tặng cho linh hồn người lớn.. Một số người tin rằng, các linh hồn có thể ăn được những đồ cúng theo một cách tâm linh nào đó. Chính vì vậy, sau khi kết thúc lễ hội mọi người dự lễ sẽ cùng nhau những đồ cúng mà người chết đã thưởng thức.
|
 |
Những chiếc kẹo đầu lâu là phần không thể thiếu được trong ngày này và nó là truyền thống rất lâu đời cùng với lễ hội. Những chiếc kẹo có kích thước khác nhau là món ăn ưa thích của lũ trẻ. Đường được hòa với nước và đun sôi cho đến khi sánh lại và đổ vào khuôn hình đầu lâu. Sau khi nước đường nguội, nó được trang trí thêm màu sắc và giấy màu rực rỡ.
Kẹo đầu lâu có thể được dùng để cúng bái hay cũng có thể được tặng cho nhau. Nếu để cúng bái thì trên trán của mỗi viên kẹo sẽ được đính hay vào đó một cây thánh giá. Nếu dùng để tặng thì tên người được tặng sẽ được đặt lên trán của chiếc đầu lâu. Theo cách này, ai cũng có thể mua những chiếc đầu lâu với tên người bạn của mình và tận hưởng cảm giác được ăn đầu họ.
 |
Trên khắp đường phố Mêxicô trong ngày này, bạn có thể bắp gặp vô số những chiếc kẹo đầu lâu ở bất cứ nơi đâu. Chính phong tục này của Mêxicô ngày nay đã lan rộng ra nhiều nước trên thế giới.
