Hơn 100 năm trước, Roturua chỉ là mảnh đất đầm lầy và bụi cây nước hoang vu. Khắp chốn đều là suối phun, núi lửa bốc lên hơi nước sôi, suối nước nóng tỏa ra mùi lưu huỳnh cháy, nóng đến bỏng da. Ngày nay, chung quanh nó là bóng cây xanh ôm ấp, trở thành thắng cảnh quyến rũ vào bậc nhất của New Zealand.
Trước khi thực dân châu Âu đến xâm lấn, đây là nơi bộ lạc Avara người Maori đời đời cư trú mấy thế kỷ, tới nay vẫn là trung tâm văn hóa truyền thống người Maori. Người châu Âu tin rằng suối nước nóng nơi đây rất có ích cho sức khỏe con người nên họ nảy sinh hứng thú. Năm 1880, chính phủ New Zealand và người Avara ký hiệp định, bên cạnh hồ Roturua xây dựng nơi điều dưỡng suối nước khoáng.
Ở thôn xóm người Maori cư trú có một nhà thờ xây dựng từ thế kỷ 19, với kiến trúc điêu khắc gỗ tinh xảo. Điêu khắc gỗ được coi là nghề thủ công truyền thống quý giá của người Maori, thể hiện sinh động những câu chuyện thần thoại được lưu truyền rộng rãi trong nhân gian. Ngày ấy, nghề điêu khắc gỗ bị hạn chế nghiêm ngặt trong thế giới đàn ông, phụ nữ bị cấm đoán tới mức không được phép nhìn xem thao tác của thợ.
Đền thờ là trung tâm văn hóa tinh thần của thôn trang Maori. Bên trong nó được coi là thành xoang bụng, xà ngang là cột xương sống, trang sức mặt người ở dưới mui chống lên là vùng đầu. Đền thờ trang sức rất hữu dụng, với điêu khắc gỗ và hội họa khéo đẹp, biểu hiện thần linh, tổ tiên và một số sự kiện quan trọng, ghi lại lịch sử bộ lạc, thể hiện rõ tinh thần của nó. Kỹ thuật cao siêu của thợ thủ công Maori được thể hiện đầy đủ và rõ rệt trong giáo đường Cơ đốc. Giáo đường Saint Phis trong thành Ohenometu kiến trúc kết cấu nửa gỗ nửa xây, nổi bật với đặc điểm trang sức điêu khắc gỗ phong phú cùng hàng trăm hiện vật chất liệu dệt mỹ lệ. Trên cửa sổ là tượng chúa Jesus khoác áo lông vũ của tù trưởng Maori, đi trên mặt nước hồ Roturua. Phía ngoài giáo đường là nơi an táng tù trưởng Maori, mộ địa nằm ở chỗ cao hơn mặt đất, để giảm bớt sự xâm thực của suối nước nóng.
Ngày nay ở học viện công nghệ Maori Vak, nghệ nhân thủ công thế hệ trẻ đang nỗ lực học tập nghề thủ công Maori truyền thống, học điêu khắc gỗ và dệt. Học viện tọa lạc tại thôn Maori, chung quanh quây lán gỗ cao theo tập tục truyền thống, đường thông vào học viện rất trang nghiêm, với những điêu khắc động vật kỳ hình quái trạng. Trong nhà thờ có diễn viên mặc phục trang dân tộc Maori, biểu diễn ca vũ dân gian người Maori.
Trung tâm điều dưỡng suối nước khoáng của người Âu châu là tháp Doric, chung quanh là vườn hoa vây bọc, bãi cỏ sân bóng gỗ và bãi bóng chày. Những bãi cỏ xanh mang đặc sắc Anh quốc, thoáng nhìn thường khiến người khác bị nhầm rằng mình đang ở nước Anh. Chỉ đến khi nhìn nước ao bốc lên sùng sục, du khách mới chợt bừng tỉnh.
(Nguồn: Báo CA TP.HCM)
