Cung Potala - Tây Tạng

Cung Potala là cung điện cao nhất so với mực nước biển của thế giới, là trung tâm của thánh thành Lhasa, Tây Tạng Trung Quốc. Cấm cung sừng sững trên núi cao trong không khí thưa loãng của rặng Himalaya, do Lạt Ma đời thứ 5 gây dựng.

Đứng ở bất kỳ phương hướng nào ngoài vài kilomet đều có thể nhìn thấy cung Potala. Nó cao đến 13 tầng lầu, giống như một vách đá lớn, tường màu trắng, với từng dãy cửa sổ và mái nhà cao thấp khác nhau. Potala được xây dựng trên núi Mabuge (Núi Đỏ), có độ cao hơn thành phố Lhasa tới 91 m.

Theo tiếng sankrit, Potala nghĩa là "thánh địa của Phật". Thế kỷ thứ 7 trước công nguyên, quốc vương Songzanganbun cưới Văn Thành công chúa, tạo nên một cung điện nơi đây. Ngoài ra, ông còn cho xây dựng ngôi Đại Chiêu tự ngay trong thành, giống như tảng đá nam châm tinh thần lớn, thu hút rất đông người đến hành hương. Vài trăm năm sau, vào năm 1645, người thống trị ở Tây Tạng hồi bấy giờ là Đạt Lai đời thứ 5, đã hạ lệnh dựng cung điện cho mình trên cung điện của Songzanganbun. Cho đến khi ông viên tịch vào năm 1682, cung điện vẫn chưa xây xong, bởi thế tin ông viên tịch được giữ kín. Mãi tới 1694, khi Potala hoàn thành, sự ra đi của Đạt La đời thứ 5 mới được công khai.

Vật liệu xây dựng cung điện chủ yếu là đất, đá và gỗ. Lúc đó chưa có phương tiện di chuyển, tất cả vật liệu này đều phải dùng la và sức người chở đến. Tòa nhà lớn có hơn 1.000 gian phòng, hơn 10.000 Phật điện và 20.000 tượng điêu khắc. Đạt Lai ở trong gian phòng gần vùng nóc, ngăn cách với dân chúng. Trên mái bằng cung điện, các Đạt Ma thổi kèn dài 4 m để cầu nguyện.

Kiến trúc cung Potala có thể chia làm hai bộ phận lớn: tường trát đất sét trắng gọi là Bạch cung, chính giữa trát đất đỏ gọi là Hồng cung. Chúng được thông suốt với nhau. Tòa nhà Cuokin lớn nhất Bạch cung là nơi Đạt Lai thực hiện các hoạt động tôn giáo, chính trị quan trọng. Kiến trúc chủ thể của Hồng cung là điện Linh Tháp của Đạt Lai đời thứ 5 và Linh tháp của Đạt Lai đời thứ 12. Thân tháp dát vàng lộng lẫy. Linh tháp của Đạt Lai đời thứ 13 cao 21 m, dùng bạc ròng chế thành, bên trên nạm khảm bảo thạch.

Lhasa nằm trong rặng núi Himalaya, cao 3.650 m so với mực nước biển, không khí loãng. Người hành hương ùa đến Đại Chiêu tự thăm quan tượng Phật dát vàng nổi tiếng mà Văn Thành công chúa, vợ Songzanganbu tặng cho ông. Robulinca (vườn Bảo Bối) ở phía Tây thành, là nơi Đạt Lai nghỉ ngơi những ngày hè oi bức.