Huyền thoại Đá Bia
Đá Bia là ngọn núi thiêng và là biểu tượng của Phú Yên, thấm đẫm bao huyền thoại.
Đèo Cả! Đèo Cả!
Núi cao ngất,
Mây trời Ai Lao
Sầu đại dương,
Dặm về heo hút.
Đá Bia mù sương...
Cách đây 63 năm, trong đoàn quân Nam tiến tham gia mặt trận đèo Cả, thi sĩ Hữu Loan đã viết một trong những bài thơ hay nhất của đời ông và được bầu chọn là một trong 100 bài thơ Việt Nam hay nhất thế kỷ 20 - bài thơ Đèo Cả.
Đèo Cả nằm cheo leo trên dãy Đại Lãnh, nối 2 tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa. Trên đường Bắc - Nam, cách nhiều cây số đã có thể nhìn thấy đèo Cả như con trăn khổng lồ ẩn hiện giữa mây trời. Rõ hơn là núi Đá Bia, nằm phía đông, cạnh đỉnh đèo. Núi Đá Bia cao 706m, trên đỉnh núi có một khối đá khổng lồ cao 76m dựng đứng sừng sững uy nghi, vươn thẳng lên trời xanh.
Xa xưa, người Chăm gọi Đá Bia là Hduơn Ktol, có nghĩa là núi Cùi Bắp vì trông hình dạng rất giống chiếc cùi bắp cắm trên cao. Một ngày kia, thủ lĩnh của bộ tộc Chăm ra lệnh toàn bộ các chiến binh phải thử cung tên và buộc họ leo lên ngọn núi cao Chư Sê giương cung nỏ, nhắm vào tiêu điểm là núi Cùi Bắp.
Tất cả các mũi tên đồng loạt bật khỏi dây cung và xuyên thủng núi Cùi Bắp tạo thành một đường hầm chạy thẳng ra biển. Ngày nay người Chăm vẫn tin rằng dưới chân núi Đá Bia, đoạn từ QL1A ra biển có một đường hầm rộng, thẳng tắp. Đây chỉ là truyền thuyết, thể hiện ước mong của người xưa khắc phục những cách trở về giao thông, nhưng ước mong đó sẽ trở hành hiện thực vào một ngày không xa.
Tháng 12.2009, Bộ trưởng Bộ GTVT Hồ Nghĩa Dũng đã phê duyệt dự án Đầu tư xây dựng hầm đường bộ đèo Cả, dự kiến sẽ được khởi công vào tháng 10.2010 và hoàn thành sau 48 tháng thi công.
Núi Đá Bia được xem là một trong những ngọn núi thiêng, cùng với sông Đà Rằng, có vị trí quan trọng trong đời sống tinh thần của nhân dân Phú Yên. Tương truyền vào năm Tân Mão 1471, vua Lê Thánh Tông trong sự nghiệp mở mang bờ cõi có đến nơi này và cho khắc chữ vào khối đá lớn trên núi, từ đó núi có tên là Đá Bia hay còn gọi là Thạch Bi Sơn.
Núi Đá Bia còn được các nhà hàng hải Pháp gọi là Ngón Tay Chúa vì theo họ, từ ngoài biển nhìn vào, tảng đá trên núi dựng cao giống ngón tay chỉ lên trời cao.
Chiều chiều mây phủ Đá Bia
Đá Bia mây phủ chị kia mất chồng
Có lẽ ở nơi xảy ra nhiều chuyện binh đao và quá cách trở nên người xưa mới có ca dao như vậy!
Ngày nay, dưới chân núi Đá Bia, đã có khu du lịch Hoàng Long thu hút nhiều khách du lịch. Từ khu du lịch này, có một con đường lên đỉnh núi dài 2.011m với 2.071 bậc bằng đá, giúp du khách chinh phục đỉnh Đá Bia được dễ dàng.
Theo Thanh Niên
