Ninh Thuận - vùng đất của nắng, của gió và những đồi cát ngút ngàn bên cạnh những bãi biển xinh đẹp và những truyền thuyết dân gian đang dần được khám phá.
 |
| Tháp Pokong Garai, một trong những ngôi tháp Chăm uy nghi vững chãi cùng năm tháng. Ảnh: ninhthuan.gov.vn |
Sau lễ hội Ka Tê năm 2000, Ninh Thuận
hình như đã trở nên đẹp hơn trong mắt du khách với những ngôi tháp Chăm
uy nghi trường tồn cùng năm tháng, các lễ hội truyền thống, sản phẩm
thủ công mỹ nghệ của người Chăm cùng vẻ đẹp nao lòng của bờ biển Ninh
Chữ, Cà Ná, Vĩnh Hy.
Lượng khách đến Ninh Thuận mấy năm gần đây tăng
nhanh. Năm 2002, Ninh Thuận đón hơn 110.000 lượt khách, doanh thu 76 tỉ
đồng, thì năm 2006 đạt 300.000 khách, doanh thu 150 tỉ đồng. Biển Ninh
Chữ hoang sơ với một khách sạn cũ kỹ năm nào giờ đã có 3 khu du lịch:
Sài Gòn - Ninh Chữ, Hoàn Cầu và Đen Giòn với nhiều dịch vụ khách sạn,
nhà hàng, khu thể thao, vui chơi giải trí thu hút đông đảo du khách.
Cách
Ninh Chữ chừng 5km là đồi cát di động Phước Dinh, Nam Cương, đồi cát đỏ
Phước Hải với những đụn cát mịn màng, nhấp nhô chạy dọc bờ biển.
Các
nhà địa chất người thì cho rằng do quá trình phong hóa, vận chuyển đá
bazan từ cao nguyên Trung phần xuống; người lại tìm nguyên nhân ở quá
trình phong hóa các loại cát kết có chứa hàm lượng ôxít sắt cao...
Trong khi đó, mọi thứ dường như vẫn trường tồn để mỗi khi vầng dương
ngả dần về phía cuối trời, những cồn cát cứ rực đỏ ánh ráng chiều, lượn
cong mình trước gió làm duyên làm dáng cho biển bờ Ninh Thuận.
Và
như từ cổ tích bước ra, những thiếu nữ Chăm đầu đội bình nước, uyển
chuyển vẽ những hàng dấu chân nho nhỏ xinh xinh cùng chiếc bóng đổ dài
trên đồi cát, xa dần xa dần rồi mất hút trong đồi cát mênh mông.
Chiều
chiều, với một đĩa dông nướng hay gỏi dông, bánh tráng mè, ớt xắt lát
và nhâm nhi vài ly rượu, đủ để du khách hết mệt mỏi sau một ngày lội
cát. Anh bạn đồng nghiệp nói: Cái món gỏi này ở Ninh Thuận có mùi đặc
biệt là nhờ xoài dông. Đó là thứ xoài dại trên rừng, quả nhỏ, hạt lớn,
chỉ dùng để làm gỏi dông, người ta gọi mãi thành xoài dông.
 |
| Du lịch bằng thuyền đáy kính ngắm cảnh đáy biển là một trong những nét hấp dẫn của du lịch Ninh Thuận. Ảnh: ninhthuan.gov.vn |
Bây giờ, chỉ hơn một giờ ôtô, du khách đã
lạc bước vào khu rừng nguyên sinh ở vịnh Vĩnh Hy, rồi lênh đênh cùng
sóng biển, thả hồn vào trời nước mênh mông, chiêm ngưỡng những rạn san
hô tuyệt đẹp và hoang sơ ngay cửa vịnh.
Ngành du lịch Ninh Thuận đã
đầu tư 10 tỉ đồng xây dựng một bãi tắm trong quần thể sinh thái vịnh
Vĩnh Hy. Tour du lịch Vĩnh Hy nối với Khu bảo tồn thiên nhiên Núi Chúa
và suối Lồ Ồ, vùng chiến khu xưa có chiếc cầu treo thơ mộng, rồi bãi Cà
Tiên, bãi Chà Là, bãi Rạng, bãi Đá Vách... hợp thành một dải các bãi
tắm hoang sơ, tuyệt đẹp tiếp giáp với Cam Ranh.
Nghề làm gốm và
dệt thổ cẩm của người Chăm hiện cũng ăn nên làm ra nhờ du lịch phát
triển. Những bàn tay khéo léo của nghệ nhân làng gốm Bàu Trúc ngày nào
chỉ biết làm nồi, niêu, ấm đất với giá mỗi ngày công chưa được mười lăm
ngàn đồng, thì bây giờ đã biết làm gốm mỹ nghệ với giá bán gấp mấy chục
lần.
Người Chăm không đắp lò nung gốm mà dùng rơm, củi khô chất
thành đống rồi đốt. Phải tận mắt nhìn những nghệ nhân chân đất như bà
Đàng Thị Phan làm gốm mới cảm nhận hết nghệ thuật làm gốm cổ của người
Chăm, mới ngấm được những điều gửi gắm qua tác phẩm của mình. Người
Chăm không làm gốm bằng bàn xoay. Đất sét sông Quao trộn với cát đặt
lên bàn kê rồi vừa đi vòng tròn vừa nắn con đất cho đều. Mỗi một vòng
bước chân đi qua, sản phẩm gốm lại cao thêm một chút.
Khi người
thợ dừng bước thì cũng là lúc cái bình, cái chum đã thành hình. Màu
trang trí mặt gốm từ đất thổ hoàng, trái dông và trái thị. Hoa văn trên
thân gốm được vẽ bằng lược hoặc vỏ sò, hình ảnh cũng đơn giản, thô mộc
nhưng du khách rất ưa chuộng. Ở thành phố Hồ Chí Minh, Nha Trang, Đà
Nẵng..., cái thô mộc của gốm mỹ nghệ Bàu Trúc đã góp phần làm phong phú
thêm các mặt hàng lưu niệm cho khách du lịch. Cuộc sống của người làm
gốm Bàu Trúc nhờ vậy cũng khá hơn xưa.
 |
| Tháp Porome - nét quyến rũ từ ngàn xưa của Ninh Thuận. Ảnh: ninhthuan.gov.vn |
Đến
Ninh Thuận, được chiêm ngưỡng những ngôi tháp Chăm cổ kính cùng vẻ đẹp
dịu dàng của thiếu nữ Chăm trong bộ trang phục truyền thống ngồi xe chỉ
đưa thoi dệt thổ cẩm, hay trong bộ váy dài chấm gót, dải khăn thổ cẩm
nhiều màu sắc, đội vò nước trên đầu băng qua đồi cát mà không phải nhờ
đến đôi tay khéo đan dệt kia vịn giữ, được nghe những làn điệu dân ca,
xem những điệu múa Chăm Pa do những cô gái như vừa bước ra từ pho tượng
cổ biểu diễn, có lẽ với du khách sẽ không còn gì ấn tượng hơn nữa.
Người
chưa đến Phan Rang thì mơ một lần được nguyện cầu dưới chân tháp cổ. Du
lịch Ninh Thuận đang chuyển mình với hàng loạt dự án đầu tư lớn về cơ
sở hạ tầng. Những cái bắt tay giữa lãnh đạo chính quyền Ninh Thuận với
TP.HCM, Khánh Hòa, Lâm Đồng đang trở thành hiện thực.
Đến nay,
Ninh Thuận có 26 dự án du lịch, tổng vốn đầu tư khoảng 3.000 tỉ đồng,
trong đó có sân golf 18 lỗ của Sài Gòn tourist (150 tỉ đồng), khu du
lịch Bình Tiên (550 tỉ); khu du lịch Mũi Dinh (650 tỉ), khu du lịch
nghỉ dưỡng NHNN- PTNT Việt Nam, Hoàn Mỹ Spa... Bà Hoàng Thị Út Lan, chủ
tịch tỉnh Ninh Thuận, cười thật tươi:" Dân Ninh Thuận bây giờ không gọi
Yoni là cái cối xay nữa đâu nhé. Các anh xem, có thể tin là Ninh Thuận
sẽ đi lên bằng du lịch được chưa?".
Để người dân không gọi sinh
thực khí nữ Yoni trong tháp Chăm là cái cối xay, chính quyền và ngành
du lịch Ninh Thuận đã tốn không ít công sức và tiền bạc để tuyên truyền
quảng bá, bảo vệ những giá trị văn hóa tín ngưỡng truyền thống của một
vùng đất.
Những công trình nhiều công sức ấy là làm đường, làm điện,
chuyển giao kỹ thuật lai tạo giống nho, giống cừu, là phá những lều
quán tạm bợ trên bãi biển để xây resort, khách sạn hai, ba sao, mua tàu
đáy kính đưa khách đi lặn biển xem san hô, tổ chức những lễ hội văn hóa
du lịch...
Trên con đường di sản miền Trung, xin hãy một lần về miền tháp nắng.
(Theo VOV)
