Khu du lịch sinh thái Tràng An
Khu du lịch sinh thái Tràng An nằm ở phía tây của Tp. Ninh Bình, có tổng diện tích gần 2.000ha, được chia làm 5 khu chức năng chính: khu bảo tồn đặc biệt (khu cố đô Hoa Lư), khu trung tâm, khu hang động, khu dịch vụ du lịch, khu tâm linh núi chùa Bái Đính.
Toàn khu có 47 di tích lịch sử với nhiều hang động ẩn mình trong những núi đá vôi, các thung lũng và hệ thống sông ngầm đan xen tạo nên một không gian huyền ảo và thơ mộng.
Sự vận động biến ảo của đất trời đã bày sẵn cho khu quần thể hang động Tràng An một trận đồ bát quái với cửa sinh, cửa tử quanh cố đô xưa, ngày nay, du khách như lạc vào cõi tiên, lâng lâng một cảm giác thoát tục. Nơi đây còn lưu giữ nhiều chứng tích lịch sử của một kinh đô với ba triều đại kế tiếp là: Đinh, Lê, Lý. Có thể nói, đây là một địa danh du lịch lịch sử - văn hóa - tâm linh - sinh thái hết sức hấp dẫn.
Tràng An có gần 50 hang động dài từ vài chục mét đến hàng trăm mét. Các hang động được nối với nhau bởi gần 30 thung, mỗi thung là một bức tranh thủy mặc. Các thung đều thông nhau bởi các động xuyên thủy khiến núi non gắn bó, làm nên một dáng vẻ sống động. Những nhũ đá lấp lánh, được tạo hóa khéo sắp đặt, muôn hình vạn trạng trên vách hang, tạo nên những kỳ quan sinh động, để du khách phát huy trí tưởng tượng đặt tên cho các nhũ đá.
Không biết từ bao giờ, tiền nhân nào đã đặt tên cho các hang động rất gợi cảm như: hang Seo lớn, hang Si, hang Ao Trai, hang Sính, hang Nấu Rượu, hang Địa Linh, hang Ba Giọt, hang Sáng, hang Tối, thung Láng, thung Mây, thung Trần, thung Khống, núi Vua, núi Chúa, núi Ông Trạng... Ông Nguyễn Văn Son - người sinh ra và lớn lên trên mảnh đất cố đô Hoa Lư cho biết: nếu vào hang Ba Giọt, du khách hứng lấy ba giọt nước trong lòng bàn tay thì sự nghiệp sẽ công thành danh toại, hứng tiếp ba giọt nữa để uống thì tình yêu sẽ viên mãn. Còn hang Nấu Rượu, trong hang có mạch nước ngầm sâu hơn 10m, xưa kia, các bậc tiền bối đã vào đây lấy nước để nấu rượu tiến vua, khi nạo vét lòng hang phát hiện rất nhiều bình gốm, hũ, vại và các dụng cụ để nấu rượu.
Trong quá trình khảo sát và thi công các hang động ở đây, các nhà xây dựng đã thu được nhiều cổ vật từ thời Đinh và Tiền Lê như: gạch xây, gạch lát, cối giã, tiền đồng, cày gỗ, cuốc gỗ, bát đĩa, hũ vại, nhạc ngựa, quả cân bằng đá... Đây là những hiện vật quý hiếm, có giá trị lịch sử, nghệ thuật, kiến trúc và là biểu tượng sống động, thể hiện ý chí quật cường của dân tộc Việt Nam qua hàng nghìn năm lịch sử. Không gian ở quần thể hang động Tràng An tĩnh lặng đến mức, người ta có thể nghe thấy tiếng bầy vịt trời vỗ cánh hay thấy những chú dê ngơ ngác giật mình trước khách lạ... Hãy đến đây để thưởng ngoạn sự hùng vĩ của núi non, thả hồn mơ mộng trước những hồ nước, hang động kỳ ảo cùng trời mây cao rộng; tất cả hòa nhập vào nhau, tạo cho du khách một cảm giác nồng nàn, thi vị trong giang sơn cẩm tú.
Khu du lịch sinh thái Tràng An còn bao bọc cả một khu rừng nguyên sinh có hệ sinh thái đa dạng, phong phú, trong đó có những loài động vật quý hiếm như: phượng hoàng đất, sáo, khướu, khỉ, trăn, đặc biệt là loài vượn yếm trắng - một loài có tên trong sách đỏ thế giới. Phượng hoàng biểu trưng cho sự thịnh vượng, cho những điều tốt đẹp; vì vậy, thật may mắn nếu trong hành trình của mình du khách bắt gặp phượng hoàng đất.
Trong quy hoạch phát triển, khu du lịch sinh thái Tràng An sẽ có 9 lộ trình tham quan theo đường thủy. Giai đoạn một của dự án sẽ đưa vào khai thác 2 lộ trình nhân dịp Tuần Du lịch Ninh Bình 2008. Mỗi lộ trình, du khách sẽ được dừng chân tại các điểm hấp dẫn khác nhau như: dừng chân vãn cảnh đền, chùa cổ, các di tích lịch sử, văn hóa.
(Nguồn: Tạp chí Du lịch Việt Nam)
