Phong tục đón năm mới của người Nhật Bản
Nhật Bản là nước châu Á đầu tiên mở cửa du nhập văn hóa, văn minh phương Tây ngay từ năm 1868 với công cuộc cải cách duy tân mang tên Thiên hoàng Minh Trị. Cũng do ảnh hưởng văn hóa phương Tây nên người Nhật từ lâu đã không đón Tết Nguyên đán theo thời gian âm lịch như Việt Nam, Trung Quốc và một số nước châu Á khác. Tuy nhiên, nền văn hóa Nhật Bản nói chung và văn hóa lễ hội, văn hóa Tết nói riêng luôn chịu ảnh hưởng sâu sắc của Phật giáo…
Để chuẩn bị đón năm mới, trong những ngày cuối năm cũ, các gia đình Nhật Bản đều có tập quán dọn dẹp nhà cửa, trang trí kadomatsu trước cổng, shimekazari trên cửa ra vào và bàn thờ. Kadomatsu được làm từ cành thông cùng tre và mai để đón Thần Năm mới; còn shimekazari có ý nghĩa đuổi quỷ trừ tà.
Những ngày Tết đón mừng năm mới của người Nhật Bản được bắt đầu từ 24 giờ ngày cuối cùng của tháng 12 (dương lịch) và được kéo dài trong 3 ngày.
Sáng 01/01, các gia đình đều làm lễ đón mừng năm mới. Đầu tiên là rượu mừng năm mới trừ tà khí trong năm đó và để kéo dài tuổi thọ. Tiếp đến là món ăn ngày Tết sau khi cúng Thần Năm mới. Tục lệ mừng tuổi cho trẻ em hoặc tặng quà giữa những người thân trong gia đình hay trong dòng họ, bạn bè cũng được tiến hành kể từ sau lễ đón Giao thừa năm mới. Trong những ngày Tết, người Nhật Bản thường đi lễ ở các đền, chùa để xin thần, phật cho sức khỏe, tài, lộc, hạnh phúc…
Theo phong tục, tập quán từ xưa, các gia đình và nhiều cơ quan, công sở... đều đặt kadomatsu trước cổng ra vào từ những ngày giáp Tết cho đến hết ngày 07/01. Ngày 07/01 là ngày Tết 7 loài hoa quả. Trong ngày này, người Nhật Bản ăn cháo nấu bằng 7 loại rau, quả để cầu sức khỏe.
"Làm vỡ" bánh dày (kagamibiraki) là tục lệ được người Nhật Bản tiến hành vào ngày 11/01. Bánh dày hình gương tượng trưng cho may mắn nên người Nhật không cắt mà "làm vỡ" bằng búa. Bánh dày vỡ ra được nấu thành chè với đậu đỏ cũng hàm ý sẽ mang lại những điều tốt đẹp.
Ngày lễ thành nhân (Seijinnohi) diễn ra vào ngày 15/01, là ngày làm các nghi lễ trang trọng để công nhận và chúc mừng các nam, nữ thanh niên Nhật tròn 20 tuổi trong năm đó. Ngày này thường được tổ chức tại các ngôi đền nổi tiếng ở từng địa phương nơi các thanh niên đó cư trú. Sau ngày này, mọi người mới thực sự hết Tết và trở lại cuộc sống công việc bận rộn thường ngày.
Nguồn: Báo QĐND
