Thừa Thiên - Huế vẫn tồn tại nhiều ngôi làng tiềm ẩn sức sống mãnh liệt của truyền thống văn hoá làng, được tích tụ và lưu truyền từ xưa đến nay. Trong đó làng Dương Nỗ còn mang đầy tính đặc trưng làng Huế rõ nét nhất. Ngoài ra, ngôi làng còn có hai di tích văn hoá lịch sử cấp quốc gia đáng để du khách tham quan: Đình làng Dương Nỗ và Nhà lưu niệm Bác Hồ.
Chợ quê
 |
| Chợ và đình hướng mặt ra sông, theo cách nhìn phong thuỷ |
Cách Huế chừng 7km trên đường về Thuận An, làng Dương Nổ nằm bên dòng sông Lợi Nông hiền hòa, yên ả với nhiều bến nước thơ mộng. Từ tỉnh lộ, qua khỏi cầu Dương Nổ là chợ nằm cạnh đình làng, đối mặt với dòng sông trên bến dưới thuyền, lộ rõ ý thức tổ chức làng theo cách nhìn phong thuỷ của người xưa. Du khách sẽ khá thú vị khi bắt gặp những hình ảnh xưa cũ của chợ quê Huế với những mặt hàng và lối mua bán gắn chặt người dân quê thuở trước. Này là hàng quán của bà mẹ già với vài miếng cau khô, mấy lọ phẩm hồng, những buồng cau Nam Phổ thơm thảo, tình duyên. Những tranh dân gian của làng Sình, bánh tráng bánh đúc dân dã, tò he, kẹo xóc, kẹo mè cho trẻ em, những chú heo đất xanh, đỏ mộc mạc ngô nghê và nhất là hai loại hoa đặc trưng vườn Huế không thể thiếu: hoa vạn thọ và phượng tây đỏ dùng trên bàn thờ cúng. Những ngày giáp tết tưng bừng chợ quê xôn xao vui nhộn, đàn bà áo dài, đàn ông cũng khăn đóng áo dài đi chợ quê như trẩy hội, có thêm câu đối tết đỏ hồng khắp chợ.
 |
| Đình làng tiêu biểu về phong cách kiến trúc của đình Huế |
làng Dương Nổ được coi là tiêu biểu về phong cách kiến trúc của đình làng Huế được dựng từ thời vua Lê Thánh Tôn (1471) với cấu trúc ban đầu chỉ tranh tre nứa lá. Đời Gia Long năm thứ 7 (1808), Khoái Châu quận công Nguyễn Đức Xuyên, một người làng thành đạt đã hỗ trợ để dân làng xây đình. Đình được dựng 5 gian, 3 chái, lợp ngói âm dương, gồm toà đại đình, sân đình, cổng đình, hàng trụ biểu, bến đình, sân đình và toà đại đình trên một khu đất âm xuống, thấp hơn so với chung quanh, vòm mái phía hai đầu cong lên, đứng xa trông như hình chiếc thuyền đang lướt sóng. Về mặt kiến trúc đó là mô thức biểu hiện nền văn hoá biển đậm nét.
Đình làngĐình làng Dương Nổ không chỉ có chức năng họp làng, lưu giữ hương ước, thờ tự người có công mà còn là nơi nhằm tôn vinh sự học của vùng đất nổi tiếng về khoa bảng. Bởi thế trong lễ hội truyền lô của Festival Huế 2006, sau khi lễ xướng danh tại cửa Ngọ Môn Huế, các tân khoa được vinh quy bái tổ về đình làng Dương Nổ. Đây là sự kiện mà người Dương Nổ lấy làm tự hào bởi truyền thống hiếu học và khoa bảng của mình.
 |
| Chợ quê |
Làng Dương Nổ còn một di tích lịch sử quan trọng, đó là ngôi nhà lưu niệm Bác Hồ. Ngôi nhà 3 gian, 2 chái đơn sơ với chè tàu, hàng cau, hoa đại được giữ lại gần như nguyên vẹn, kể cả những đồ dùng, trang trí trong nhà. Năm 1898, ông Nguyễn Sinh Sắc sau lần thứ hai thi hội không đỗ đã trở về đây ở và mở lớp dạy học. Thời ấy, cụ Sắc sống với hai con trai là Nguyễn Sinh Khiêm và Nguyễn Sinh Cung (tên khai sinh của Bác Hồ). Cậu bé Nguyễn Sinh Cung lần đầu tiên trong đời được thân phụ dạy chữ Hán. Tuy thời gian sống ở đây chỉ có hai năm nhưng vẫn có nhiều gắn bó: cây đa nơi đình làng là nơi Bác thường đến chơi và đọc sách, bến Đá nơi cả gia đình thường tắm giặt và sông Phổ Lợi một thời chú bé Nguyễn Sinh Cung bơi lội.
Dương Nổ - ngôi làng Việt cổ với nhiều tập quán sinh hoạt có tính văn hoá truyền thống của Huế, có nhiều di tích để tham quan. Cảnh sắc với đường làng bên sông, những hàng cau trải dài bên những hàng chè tàu cắt tỉa cẩn thận. Hình ảnh cây đa bến cũ con đò với những mái nhà xưa cũ luôn tạo nhiều cảm xúc cho những ai còn nặng lòng về quê hương làng mạc của đất nước.
(Nguồn: Báo Thanh niên)
