Sơn Động (Bắc Giang): Vùng đất giàu tiềm năng du lịch

Sơn Động là huyện có nhiều dấu tích lịch sử, văn hoá, cách mạng, nơi đây còn lưu giữ được nhiều phong tục tập quán tốt đẹp. Hiện nay, Sơn Động có 7 di tích được Nhà nước xếp hạng gồm:

Đình Chẽ: thuộc thị trấn An Châu, khởi dựng từ thời Lê. Năm 2005, đình được trùng tu lại quy mô lớn. Đình thờ Cao Sơn, Quý Minh đại vương, hai vị danh tướng thời Vua Hùng thứ 18, đình có bình đồ kiến trúc hình chữ đinh, bốn hướng giáp khu dân cư, trong đình có hai cặp hoành phi câu đối và hệ thống đồ thờ tự như: bộ bát bửu, đài trầu, cây nến, long ngai... Các tiết lệ của đình được tổ chức vào 15 tháng 1; 10 tháng 2; 10 tháng 3; 10 tháng 7 âm lịch. Hội lệ chính được tổ chức vào 10 tháng 4 âm lịch. Lễ hội đình Chẽ nổi tiếng với hội bơi chải thu hút đông đảo khách thập phương tới dự. Lễ hội bơi chải là một lễ hội tiêu biểu, là sự cầu mong nguồn nước dồi dào để cây cối tốt tươi, dân khang, vật thịnh, nhà nhà no ấm, thanh bình...

Đình Đặng: thuộc xã Vĩnh Khương là một trong số ít các thiết chế văn hoá, tín ngưỡng cổ còn tồn tại trên đất Sơn Động. Đình được xây dựng để thờ phụng thành hoàng Lý Quảng Thông và Lý Quảng Phùng. Đây là hai vị danh tướng thời Lý có công chặn đánh giặc Tống trên đường từ Đình Lập sang Sơn Động xâm lược nước ta. Năm 2006 đình được xây dựng lại khang trang ở đầu thôn Đặng, bình đồ kiến trúc hình chữ đinh. Trong đình có một số di vật cổ vật cổ như: long ngai, bát hương, hòm sắc, đài thờ… Lễ hội của đình được tổ chức từ mùng 7 đến mùng 9 tháng 1 âm lịch, ngày đầu rước sách, ngày chính lễ đọc văn tế kể lại công lao của hai vị thành hoàng sau đó vào đình làm nghi lễ tiến tửu, dâng hương và tổ chức vui hội với nhiều trò chơi dân gian truyền thống như: đấu vật, đập niêu, cờ tướng, hát then, hát chèo...

Đình Lục Liễu: thuộc xã Long Sơn được xây dựng vào thế kỷ XVIII, toạ lạc trên một khu đất đẹp, bên tả có núi Bờ, bên hữu có núi Nước Mạch, phía trước là dãy Bằng Giang án ngữ. Đình có kết cấu kiến trúc hình chữ nhất. Trong đình còn lưu giữ được nhiều cổ vật quý như: sắc phong, ngai thờ, bài vị thời Lê, be rượu, đầu kê nhang án, chân tảng cột thời Nguyễn... đình thờ Cao Sơn, Quý Minh và đào Khai Trân Ngọc là danh tướng thời Trần trấn giữ vùng biên ải cửa ngõ Đông - Bắc của Tổ quốc có công trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông thế kỷ XIII. Hàng năm, vào ngày 15 tháng 1 âm lịch, nhân dân tổ chức lễ hội để tưởng nhớ đến công lao của đức thành hoàng, biểu thị đạo lý sống cao đẹp của dân tộc "uống nước nhớ nguồn", ghi nhớ và tôn thờ những người có công với dân với nước.

Chùa Chẽ: thuộc thị trấn An Châu. Đây là một ngôi chùa cổ được nhân dân dựng lên có chức năng thờ Phật. Trong chùa còn lưu giữ được nhiều cổ vật quý như: pho tượng Tổ bằng đồng với kỹ xảo tạc tượng đạt trình độ cao, 1 khánh đồng thời Nguyễn; 1 bát hương gốm thế kỷ XIX, mõ thờ, tắc tải, y môn... Chùa là trung tâm tôn giáo của người dân thị trấn An Châu, xã An Lập và một số vùng lân cận. Lễ hội được tổ chức vào 10 tháng 4 âm lịch cũng như trong hội Đình hội lệ tại chùa cũng nổi tiếng với hội bơi chải thu hút đông đảo khách thập phương tới dự...

Đền Vua Bà: nằm ở phía Đông của làng Chẽ phía trước đền là cánh đồng An Châu và dãy núi Mặt Quỷ, phía sau là khúc sông An Bá, đền bình đồ kiến trúc hình chữ nhất. Đền Vua Bà là trung tâm sinh hoạt tín ngưỡng của người dân trong toàn huyện, lễ hội xuân được tổ chức vào 15 tháng Giêng âm lịch. Đây là nơi hội tụ của dân làng và khách thập phương đến dâng lễ và cầu mong Thánh Mẫu phù hộ cho mỗi gia đình, bản thân và dòng tộc...

Đồi Nương Khoai thuộc xã Dương Hưu. Đây là một quả đồi thấp nằm ở phía Tây - Bắc xóm Thán, cách trung tâm xã Dương Hưu khoảng 5 km theo đường núi. Đồi chạy theo hướng Đông - Tây hướng ra biển, là nơi máy bay Mỹ lợi dụng ẩn nấp tránh pháo cao xạ của bộ đội ta khi chúng từ Hạm đội 7 ra vào bắn phá miền Bắc. Vì vậy, khi đến đây chúng thường hạ thấp độ cao, lợi dụng địa hình để tránh đạn. Tại trận địa này quân dân xã Dương Hưu đã lập chiến công, bắn rơi tại chỗ máy bay phản lực "Uy thế không lực Hoa Kỳ" vô cùng hiện đại, tối tân của Mỹ bằng súng K44 vào ngày 20 tháng 9 năm 1965...

Di tích ở Sơn Động có sự hấp dẫn cao đối với khách du lịch bởi đặc trưng kiến trúc, các di vật độc đáo, phong cảnh hữu tình. Lễ hội truyền thống được tổ chức trong các di tích cũng là một môi trường văn hoá phi vật thể mà du khách chắc chắn sẽ hài lòng khi tiếp cận. Nơi đây, đã và đang là một địa chỉ hấp dẫn du khách trong và ngoài tỉnh đến thăm quan, thư giãn, hưởng không khí thoáng đãng, mát mẻ miền sơn cước vào những ngày hè nóng bức.

(Nguồn: Website Bắc Giang)